نسل زد (Generation Z یا Gen Z) به افرادی اشاره دارد که جانشین نسل وای (Generation Y) و قبل از نسل آلفا (Generation Alpha) هستند. طبق اعلام سازمانهای آماری ایالات متحده آمریکا سال ۱۹۹۷ میلادی مصادف با ۱۳۷۶ شمسی را سال آغاز تولد این نسل و سال ۲۰۱۰ برابر با ۱۳۸۹ شمسی را پایان آن تعریف میکنند. این نسل در دنیایی کاملاً دیجیتال و پر از تکنولوژی رشد کرده و به همین دلیل ویژگیها و نیازهای منحصر به فردی دارند. آنها به تغییرات سریع و مداوم عادت کردهاند و همیشه به دنبال تجربههای نو و ابتکاری هستند. این ویژگیها باعث شده تا روشهای سنتی کوچینگ برای نسل Z چندان مؤثر نباشد و نیاز به رویکردهای جدیدتر و خلاقانهتر احساس شود.
با رشد نسل Z در عصر دیجیتال، این نسل انتظار دارند اطلاعات را به سرعت و بهصورت مختصر دریافت کنند. روشهای کوچینگ سنتی که معمولاً زمانبر و حضوری هستند، برای این نسل جذابیت کمتری دارند. نسل زد به دنبال استقلال و خودمختاری در تصمیمگیریها هستند و ترجیح میدهند مربیان بهجای ارائه راهحلهای مستقیم، به آنها کمک کنند تا مهارتهای تفکر انتقادی و حل مسئلهشان را تقویت کنند.
علاوه بر این، نسل Z از ابزارهای دیجیتالی متنوعی برای ارتباطات استفاده میکنند. بنابراین، کوچینگ باید از طریق کانالهای مختلفی مانند پیامرسانها، ویدئو کنفرانسها و حتی شبکههای اجتماعی انجام شود. انعطافپذیری در روشهای ارتباطی و استفاده از فناوریهای بهروز از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، این نسل نسبت به مسائل اجتماعی و محیطزیستی بسیار حساس هستند و کوچها میتوانند از این حساسیتها برای ایجاد انگیزه و تعیین اهداف معنادارتر بهره ببرند.
در نتیجه، برای موفقیت در کوچینگ نسل Z، ترکیبی از رویکردهای نوآورانه و بهرهگیری از ابزارهای دیجیتال ضروری است تا با نیازها و انتظارات این نسل همسو شود.
ویژگی های نسل Z چيست؟
قبل از اینکه بخواهیم برای تفاوتهای نسل Z راهحلهای مؤثری پیدا کنیم، باید به شناخت دقیق این ویژگیها بپردازیم. همانطور که گفته شد، نسل Z دارای ویژگیهای منحصربهفردی است که آنها را از نسلهای قبلی متمایز میکند. این نسل در جهانی کاملاً دیجیتالی و اجتماعی-محور رشد کرده و همین امر تأثیرات عمیقی بر رفتارها، نیازها و انتظارات آنها گذاشته است. در ادامه، به برخی از مهمترین ویژگیهای این نسل میپردازیم:
زندگی دیجیتالی:
کودکی و نوجوانی خودتان را به یاد بیاورید؛ روزهایی که بدون گوشی و اینترنت، زندگی با بازیهای ساده و پرشور در کوچهها پر میشد. صدای توپ فوتبال روی آسفالت داغ تابستان، فریاد “هفتسنگ” و دویدنهای بیپایان برای فرار از “گرگم به هوا”. آن لحظهها پر از زندگی بود، پر از تعاملات واقعی، بدون نیاز به صفحهای کوچک در دست.
اما حالا، به نسل زد نگاه کنید. نسلی که از همان کودکی، بهجای دویدن در کوچهها، انگشتانشان روی صفحههای لمسی سر میخورد. آنها با اینترنت، گوشیهای هوشمند و شبکههای اجتماعی بزرگ شدهاند. جایی که بهجای بازیهای فیزیکی، تعاملاتشان در دنیای مجازی و دیجیتال شکل میگیرد. این نسل بهطور طبیعی با فناوری آشناست، به سرعت از ابزارهای دیجیتال استفاده میکند و تغییرات تکنولوژیکی را مثل یک بازی جدید یاد میگیرد.
دیگر آن انتظارهای طولانی برای شنیدن یک جواب یا یافتن یک کتاب در کتابخانه نیست؛ نسل Z عادت کرده است که همه چیز را سریع و آنی دریافت کند. دنیای آنها حول محور سرعت و تکنولوژی میچرخد، و این انتظارات در هر جنبه از زندگیشان، از جمله کوچینگ، وجود دارد. حالا کوچینگ نمیتواند مثل گذشته باشد. باید دیجیتالی، پویا و سریع باشد؛ باید با زندگی مدرن و دیجیتال آنها هماهنگ شود تا بتواند اثری واقعی و ملموس بگذارد.
این تغییرات، ما را به یاد تفاوتهای عمیقی میاندازد که بین گذشته و حال به وجود آمدهاند. لحظهای به دوران خودمان فکر کنیم و سپس نسل z را ببینیم؛ انگار از دو دنیای متفاوت میآییم، اما در همین عصر، زیر یک آسمان زندگی میکنیم.
حساسیت اجتماعی و محیطزیستی:
نسل z با یک دنیای متفاوت نسبت به نسلهای قبل رشد کرده است، دنیایی که در آن آگاهی اجتماعی و محیطزیستی بهعنوان بخشی از هویت آنها به شمار میآید. شاید به یاد بیاورید که ما، در دوران نوجوانیمان، بیشتر دغدغههای شخصی و فردی داشتیم و شاید کمتر به مسائل بزرگتر اجتماعی، اقتصادی و محیطزیستی توجه میکردیم. اما نسل z با نگاهی متفاوت به جهان نگاه میکند.
این نسل در دنیایی بزرگ شده که تغییرات آب و هوایی، نابرابریهای اجتماعی و بحرانهای محیطزیستی بهطور پیوسته در اخبار و رسانهها مطرح است. برای آنها، صرفاً موفقیت شخصی کافی نیست؛ آنها به دنبال فعالیتهایی هستند که تأثیرات مثبت واقعی بر جامعه و محیطزیست داشته باشد. شاید این نگرش، از تجربیات جمعی و اطلاعات جهانی که در دسترسشان است، سرچشمه میگیرد و آنها را به سوی اهدافی معنادار و ارزشمحور سوق میدهد.
در نتیجه، اگر میخواهیم به نسل زد در مسیر کوچینگ کمک کنیم، باید به این ارزشهای عمیق و دغدغههای اجتماعی آنها توجه کنیم. کوچینگ برای این نسل باید به اهداف بزرگتر و تأثیرگذار بپردازد و به آنها کمک کند تا به تحقق تأثیرات مثبت اجتماعی و محیطزیستی دست یابند. این تغییر رویکرد بهمعنای ایجاد ارتباطی عمیقتر و معنادارتر با این نسل است که آنها را در راستای اهدافی که به آنها اهمیت میدهند، هدایت کند.
یادگیری مستقل و خودمحور:
نسل Z علاقه زیادی به یادگیری خودمحور و مستقل دارد. با توجه به دسترسی گسترده به منابع آنلاین، این نسل ترجیح میدهد بهطور فعال در مسیر یادگیری مشارکت کند و از روشهای خلاقانه و مبتنی بر اکتشاف استفاده کند. در کوچینگ این نسل، به جای ارائه راهحلهای مستقیم، بهتر است فضایی برای تفکر انتقادی و کشف شخصی ایجاد شود تا آنها بتوانند راههای خودشان را پیدا کنند و به نتایج مطلوب برسند.
تنوعطلبی و تجربهگرایی:
تمام مواردی که تاکنون مطرح شد، نشان میدهد که نسل Z به دلیل دسترسی به میلیونها منبع و اطلاعات در دنیای دیجیتال، بهطور طبیعی به تنوعطلبی و تجربهگرایی گرایش دارد. این نسل در جستجوی تجربیات جدید و متنوع در تمامی جنبههای زندگیاش است؛ از انتخاب شغل و روابط اجتماعی گرفته تا مصرف محصولات و خدمات.
نسل Z، با اینکه به دنیای دیجیتال و منابع بیپایان آن عادت کرده است، همواره به دنبال تجربههای تازه و متفاوت است. این علاقه به تنوع در تمام ابعاد زندگی آنها مشهود است و تأثیر زیادی بر تصمیمات آنها دارد. برای جلب توجه و حفظ انگیزه این نسل، کوچینگ باید بهطور مداوم پویا، انعطافپذیر و خلاقانه باشد. به عبارت دیگر، کوچینگ باید با ارائه فرصتهای جدید و متنوع، به رشد و تجربه آنها کمک کند و بهطور مداوم نیازهای تغییرپذیر و کنجکاوی آنها را برآورده سازد.
اگر تاکنون در برخورد با هر کدام از مراجعینتان به چالش جدی برنخورده اید و توانسته اید آنها را درک و برای آنها کوچِ مناسبی باشید، نسل زد با تمام تجربیات شما فرق خواهد داشت، از درک کردن این نسل تا نشان دادن مسیر و توجیه آنها، همه و همه نیاز به بررسی و شناخت آنها دارد. با برای موفقیت در کوچینگ نسل Z، لازم است که برنامههای آموزشی و حمایتی بهگونهای طراحی شود که همواره در حال تحول و بهروز باشد و بتواند با تغییرات سریع و درخواستهای متنوع این نسل همگام شود. این رویکرد، به حفظ انگیزه و بهرهوری بالای نسل زد کمک کرده و به آنها این امکان را میدهد که به بهترین شکل از فرصتهای جدید بهرهبرداری کنند.
چرا نسل Z به کوچ نیاز دارد؟
اگر تا به حال در دنیای کوچینگ قدم گذاشته باشید، احتمالاً با جملهای مواجه شدهاید که میگوید: “کوچینگ برای همه مفید است، اما همه برای کوچینگ مناسب نیستند.” این جمله بهخوبی اهمیت فردیسازی در فرایند کوچینگ را نشان میدهد. در این میان، نسل Z، یعنی جوانان و نوجوانان امروز، از این قاعده مستثنی نیستند. نیازهای خاص این نسل باعث شده تا یکی از شاخههای مهم کوچینگ به نام “کوچینگ نوجوانان” به طور ویژه به آنها اختصاص یابد. اما چه عواملی کوچینگ را برای این نسل تا این اندازه ضروری کرده است؟
مدیریت استرس و اضطراب
نسل زد با دنیایی از اطلاعات و انتظارات گسترده مواجه است. اینترنت و شبکههای اجتماعی دسترسی بیپایانی به اطلاعات فراهم کردهاند که به طور مداوم این نسل را در معرض مقایسه با دیگران، اخبار و مطالب گوناگون قرار میدهد. در چنین شرایطی، طبیعی است که سطح استرس و اضطراب در میان این نسل افزایش یابد. همانطور که اپیکتتوس، فیلسوف یونانی، میگوید: «ما نگران نیستیم به خاطر چیزهایی که برایمان اتفاق میافتد، بلکه نگرانیم به خاطر تفکراتی که درباره آنها داریم.» کوچینگ میتواند این تفکرات را به سمت مثبت هدایت کند و مهارتهای مدیریت استرس را در نسل جوان تقویت کند.
تعیین اهداف و مسیر شغلی
یکی از چالشهای اصلی نسل Z سردرگمی در انتخاب مسیر حرفهای است. با وجود گزینههای شغلی متنوع، انتخاب مسیر مناسب برای بسیاری از آنها دشوار شده است. کوچینگ به این جوانان کمک میکند تا با خودشناسی، علاقهها و استعدادهای خود را بهتر درک کنند و مسیر شغلی مناسبی که با ارزشها و اهدافشان همخوانی دارد را بیابند. استیو جابز در این زمینه میگوید: «تنها راه انجام کارهای بزرگ، عشق به آنهاست.» کوچینگ میتواند به نسل Z کمک کند تا آن علاقههای درونی که جابز به آن اشاره میکند را کشف کرده و در مسیر درست حرکت کنند.
نیاز به بازخورد و راهنمایی مستمر
نسل Z در دنیایی پرسرعت و وابسته به تکنولوژی رشد کرده است. آنها به بازخوردهای سریع و مداوم نیاز دارند تا بتوانند مسیر پیشرفت خود را بهتر ارزیابی کنند. کوچینگ بهعنوان یک راهنما و همراه، میتواند این نیاز را تأمین کرده و بازخوردهای سازندهای ارائه دهد که به آنها کمک کند در هر مرحله از زندگی و کار خود بهبود یابند.
تقویت خودآگاهی و اعتماد به نفس
خودآگاهی و اعتماد به نفس از ضروریات موفقیت در زندگی است، اما بسیاری از نوجوانان این نسل به دلیل فشارهای اجتماعی و مقایسههای دائمی، به نوعی از خودتردیدی دچار میشوند. کوچینگ با ایجاد فضایی امن برای بررسی ارزشها و باورها، به آنها کمک میکند تا خود را بهتر بشناسند و اعتماد به نفس خود را بازیابند.
توسعه مهارتهای نرم و ارتباطات بینفردی
نسل Z در مهارتهای فنی و دیجیتالی بسیار تواناست، اما در زمینههای مهارتهای نرم مانند حل مسئله، کار تیمی و مدیریت زمان ممکن است چالشهایی داشته باشند. علاوه بر این، تفاوتهای ارتباطی میان نسل Z و نسلهای قبلی نیز مسئلهساز است. نسل زد به تعاملات آنلاین و استفاده از ابزارهای دیجیتالی عادت دارد و ممکن است در برقراری ارتباطات حضوری یا سنتی مانند ملاقاتهای چهرهبهچهره یا مکالمات تلفنی دچار ضعف باشد. کوچینگ میتواند با استفاده از ابزارها و تکنیکهای نوین ارتباطی، این نسل را در تقویت مهارتهای بینفردی و اجتماعی یاری کند.
کاهش ارتباطات عمیق و معنادار
با وجود اینکه نسل زد در دنیای ارتباطات آنلاین بسیار فعال است، اما این نوع ارتباطات گاهی از عمق و معنا برخوردار نیستند. آنها ممکن است در برقراری روابط پایدار و معنادار دچار مشکل باشند. کوچها باید با ایجاد فضایی امن و حمایتی، به این نسل کمک کنند تا بتوانند روابط عمیقتری با دیگران ایجاد کنند و در مورد چالشها و اهداف خود با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کنند.
10 فرصت از کوچینگ برای نسل Z و راهکارهای عملی برای کوچها
با وجود چالشهایی که نسل Z با آنها مواجه است، کوچینگ میتواند فرصتهای بینظیری برای رشد شخصی و حرفهای این نسل فراهم کند. این مهارت و تجربه کوچ را نشان می دهد که بتواند در هنگام مواجه، با استفاده از روشهای خلاقانه و منسجم نسل Z را در مسیر موفقیت و خودآگاهی قرار دهد. در اینجا به برخی از این فرصتها و استراتژیهای مؤثر برای کوچینگ این نسل میپردازیم:
چالشها | راهحلها |
---|---|
استرس و اضطراب ناشی از حجم زیاد اطلاعات | برگزاری جلسات مدیریت استرس با تمرکز بر تکنیکهای ذهنآگاهی و مدیتیشن |
نداشتن تمرکز و مشکل در اولویتبندی اهداف | استفاده از ابزارهای مدیریت زمان و برنامهریزی مانند تکنیک “Pomodoro” و Trello |
فشار اجتماعی و مقایسه دائمی با دیگران | آموزش تفکر مستقل و استفاده از روشهای بازخورد مثبت و خودپذیری |
سردرگمی در انتخاب مسیر شغلی | تمرین خودشناسی با استفاده از تستهای شخصیتی مانند MBTI یا استعدادیابی |
کمبود مهارتهای ارتباطی بینفردی | تمرین گفتگوهای همدلانه و استفاده از روشهای ارتباطی مثل “گوش دادن فعال” |
نیاز به بازخوردهای سریع و مداوم | برگزاری جلسات منظم کوچینگ با ارائه بازخوردهای کوتاه و مشخص در هر جلسه |
نداشتن اعتماد به نفس در تصمیمگیری | تمرین شناسایی نقاط قوت فردی و تحلیل موفقیتهای گذشته برای تقویت اعتماد به نفس |
نیاز به نوآوری در کار و زندگی شخصی | استفاده از تکنیکهای طوفان فکری برای پرورش خلاقیت و ارائه راهحلهای نو |
وابستگی به تکنولوژی و کاهش تعاملات حضوری | تشویق به ایجاد تعادل بین ارتباطات آنلاین و حضوری با تمرین گفتگوهای چهرهبهچهره |
چالشهای همکاری و کار تیمی | برگزاری جلسات کار تیمی و تمرین نقشها و مسئولیتها در محیطهای شبیهسازی شده |
الهه تجلی خواه
لایف کوچ و مدیر آموزش آکادمی بین المللی فراکوچ
یک پاسخ
نسل زد واقعا عجیبن و مدیریتشون واقعاااااا مهارت میخواد