کوچینگ چیست؟
در دنیای پرچالش امروزی، هر فردی در راه پیشرفت و رسیدن به اهدافش با چالش‌ها و موانعی مواجه می‌شود. گاهی اوقات احساس می‌کنیم به تنهایی در این راه هستیم، بدون هدف مشخص یا مسیر واضح برای رسیدن به آنچه می‌خواهیم. در چنین شرایطی، مفهوم کوچینگ (Coaching) به عنوان یک دستگاه کمک و راهنمای حرفه‌ای برای رسیدن به اهداف شخصی و حرفه‌ای به ما کمک می‌کند. کوچینگ نه تنها یک فرآیند همکاریست، بلکه یک سفر انگیزشی و توسعه‌بخش برای کشف قدرت‌ها و توانایی‌های پنهان درون خودمان است.
در این مقاله، ما به دنیای جذاب کوچینگ سفری خواهیم کرد، از تعریف و معرفی این مفهوم گرفته تا نگاهی عمیق به فرایندها و ابزارهای آن خواهیم داشت. همراه ما باشید تا با کوچینگ، راهی نوین برای بهبود زندگی شخصی و حرفه‌ای خود را کشف کنیم و با قدرت‌های نهفته درون خود آشنا شویم.
کوچینگ چیست؟
با کمی جست و جو در اینترنت با تعاریف مختلفی از کوچینگ رو به رو خواهید شد. اما به عنوان یک تعریف جامع شاید بتوان تعریفی را که “جان ویتمور” از کوچینگ ارائه داده است را بهترین تعریف از کوچینگ دانست او کوچینگ را به این صورت معرفی می کند:
«کوچینگ یعنی آشنایی افراد با توانمندی های خود، تا بتوانند بهترین عملکرد را داشته باشند. کوچینگ به افراد کمک می کند خودشان یاد بگیرند تا این که به آنها آموزش داده شود.»
تعریف فدراسیون بین المللی کوچینگ (ICF) هم به این صورت است:
«همکاری با مراجع تا بتواند در یک فرآیندِ برانگیزاننده و خلاقانه از توان فردی و حرفه ای خود حداکثر استفاده را ببرد.»
تعریفی که موسسه بین المللی کوچینگ (IIC) ارائه می کند. چنین است:
«کوچینگ شکل ساده اما موثری از توسعه ی فردیست که طی آن مراجع و کوچ با هم ارتباط برقرار می کنند که نتیجه ی آن رشد فردی و تقویت شایستگی های مراجع است. این رابطه ی قوی به مراجع این توانمندی را می دهد که بدون توجه به گذشته ی خود به آن کسی که میخواهد تبدیل شود.»
اما به طور کلی تمام صاحب نظران موافق اند که کوچینگ:
- گفت و گو و رابطه ای مدیریت شده است که بین دو نفر صورت می گیرد؛
- هدفش ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار و سبک طرز فکر فرد است؛ طوری که از آن به عنوان شتاب دهنده ی تغییر یاد می کنند؛
- روی یادگیری، ارتقا و توانمندسازی مراجع متمرکز است.
تعریف کوچینگ از زبان استاد یاسر متحدین کوچ رهبران و مدیران عالی
آیا کوچینگ یک رشته علمی است؟
کوچینگ (Coaching) یک رشته علمی نیست؛ بلکه نگرش، فرایند و مهارتی است که در حوزه‌های مختلفی مثل روانشناسی، مدیریت و رهبری، شناخت و توسعه منابع انسانی، کسب و کار و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد و سبب تسهیلگری و توفیقات بیشتر در کنار سایر منابع و ابزارها در هر زمینه خواهد شد. نگرش و فرایند کوچینگ حاصل تجربیات و دانشی است که در شرایط مختلف به کار گرفته شده و اثربخشی آن مورد تایید و تصدیق قرار گرفته است. کوچینگ به عنوان یک فرایند توسعه دهنده و پشتیبان در کنار سایر فرایندها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تجربه و تحقیقات نشان داده است که استفاده از این روش در بهبودعملکرد، اثربخشی و کسب نتایج مورد انتظار بسیار مفید و موثر خواهد بود.
فلسفه کوچینگ، چیست؟
حضرت علی (ع) می فرماید:
ای انسان هر چه که میخواهی در تو وجود دارد؛ درمان درد پیش توست و نمیدانی. همانا تو کتاب روشنی هستی که هر حرفش پنهانی را آشکار می سازد؛ تو گمان میکنی که جسم کوچکی هستی ولی در تو عالمی بزرگ نهفته است.
اصلی‌ترین باور و دیدگاه در کوچینگ نیز همین موضوع است، هر فرد خودش می تواند بهترین نسخه از خود را کشف کند و زندگی مطلوب و معنا‌داری را بسازد؛ تنها اوست که درباره خود و مسائلش بیشترین دانش را دارد. هر انسان دارای توانایی‌ها و استعدادهای منحصر به فردیست که او را به سمت بهترین‌ها هدایت می‌کند. بنابراین، هر کسی که با چالش یک مسئله مواجه می‌شود، بهترین فردی است که می‌تواند برای این چالش آسان ترین راه‌حل را پیدا کند.
بنابراین، فرد در کوچینگ با یافتن و کشف توانایی‌ها، ارزش‌ها، و اهدافش به عمق خود، با کمک کوچینگ‌گر، به دنبال رسیدن به بهترین نسخه از خودش می‌باشد. اینجاست که متوجه می‌شود که همهٔ آن چیزهایی که برای دستیابی به آرزوها، خواسته‌ها و رویاهایش نیاز دارد، درون خودش موجود است و او تنها نیاز به راهنمایی و پشتیبانی برای بهره‌گیری از آنها دارد.
تاریخچه کوچینگ، چیست؟
روستای کاکس در غرب شهر بوداپست پایتخت مجارستان در سالهای قرن نوزدهم میلادی در کل اروپا به کالسکه ها، گاری ها و ارابه های مرغوبش معروف بود. قرار بود این کالسکه ها فاصله ی بین شهر بوداپست تا وین را طی کنند و همین نیاز این کسب و کار را در اوج رونق خودش در روستا قرار داده بود. اهالی به این هنر خاص شان می بالیدند و کم کم روی کالسکه های تولید خود یک نام گذاشتند تا هر کس آنها را دید یاد همان روستا و مردمانش بیافتد. چه اسمی بهتر از کاکس یا همان kotch.
آوازه ی این نام وقتی به وین رسید شهروندان آنجا با آن لهجه های آلمانیشان به آن Kotsche می گفتند. کالسکه ها آن قدر با کیفیت بود که راه به فرانسه پیدا کردند و Coche نام گرفتند و همین نامش در ایتالیا Cocchio بود. در نهایت این انگلستان بود که این نام را با زبان و لهجه ی خودش جهانی و امروزی کرد و به آن coach لقب داد و در نهایت کوچ به کالسکه ای اطلاق میشد که مسافری را بطور خصوصی با پرداخت مبلغی، از مبدأیی مشخص به مقصدی مشخص انتقال می داد.
کوچینگ هم مانند یک کالسکه، وسیله ایست برای رسیدن از موقعیت کنونی A به موقعیت هدف B با سرعتی بسیار بالاتر و لذتی فراتر از حد معمول.
آیا کوچینگ مهارتی بین المللی است؟
از آنجایی که موضوعات مورد بررسی در کوچینگ مربوط به حوزه منابع انسانی است و عمومیت دارد، بنابراین هر جایی که پای انسان، روابط، نیازها و خواسته‌هایش به میان می‌آید، کوچینگ راهگشا و تسهیلگر خواهد بود. حوزه گستردگی کوچینگ از فرد و روابط بین فردی فراتر می رود و به روابط بین فرد و سازمان، سازمان با سازمان و حتی روابط بین المللی نیز کشیده می شود.
برای اینکه کمی برایتان ملموس تر شود به آمار ها دقت کنید؛ کوچینگ دومین صنعت رو به رشد جهان در سال ۲۰۲۱ است. صنعتی که رشد سالانه ی ۶/۷ درصدی دارد و در طول چهار سال (از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰) تعداد کوچ های حوزه زندگی سی و سه درصد بیشتر شده است. به این اضافه کنید تقاضا برای دریافت خدمات کوچ زندگی را که ۵/۴ درصد است و در هر ساله هم رشد می کند، تا اینجا ارزش بازار جهانی کوچینگ را به پانزده میلیارد دلار رسانده اند.
این آمار و ارقام فقط به کوچینگ روابط فردی ختم نمی شود و تا الان بیست و پنج تا چهل درصد از پانصد شرکت برتر جهان از نگاه مجله ی فورچن، سراغ کوچینگ برای مدیران ارشد خود رفته اند و این آمار روز به روز در حال افزایش است؛ بنابراین در هر سطح یا وضعیتی می‌توان از استراتژی کوچینگ در دستیابی به اهداف بهره برد. و در نتیجه با اشتراک تجربیات خود در زمینه دست یابی به موفقیت از این طریق، سهم به سزایی در توسعه و فراگیر شدن این نگرش و استفاده از این ابزار کارآمد داشت.
انواع کوچینگ، چیست؟
باتوجه به گستردگی موضوعات و خواسته‌های مورد نظر انسان، بدیهی است که فرایند کوچینگ می‌تواند از زوایای مختلفی به زندگی پرداخته و بر حوزه های متفاوتی اعمال گردد. بنابراین باتوجه به حوزه به کار گرفته شده و کارکردهایی که در آن زمینه دارد، نام های متفاوتی نیز می‌پذیرد. برخی از انواع کوچینگ عبارت اند از:
| نوع کوچینگ | تعریف |
|---|---|
| لایف کوچینگ (کوچینگ زندگی) | در این موضوع کوچ فرد را همراهی می‌کند تا باتوجه و تمرکز بتواند در جنبه های مختلف زندگی خود تعادل ایجاد کرده و به موفقیت برسد. این نوع از کوچینگ برای افرادی مناسب است که می‌خواهند در تمام زمینه‌های زندگی، اهدافی را مشخص و به زیستی را تجربه نمایند. |
| کوچینگ سلامت | سلامتی و ایجاد روتین‌های منظم برای دستیابی به اهداف تعیین شده در این حوزه است. این نوع از کوچینگ برای افرادی مناسب است که یا مشکل جسمی یا مسئله و چالشی مرتبط با سلامتی دارند. |
| کوچینگ روابط | روابط بین فردی و اجتماعی و اصلاح و تقویت مهارت‌های ارتباطی و… موضوعات مورد بررسی مربوط به این حوزه است. افرادی که دچار بحران در روابط خود با دیگران هستند و یا نیازمند برقراری روابط جدید و اثربخش با سایرین می باشند می توانند از خدمات کوچینگِ روابط بهره مند شوند. |
| کوچینگ خانواده | مسائل مربوط به محیط خانواده، اعم از چالش‌ها، تعارضات، اهداف فردی و مشترک اعضای خانواده و کنترل و مدیریت تاثیرات متقابل آنها بر یکدیگر حائز اهمیت است. همچنین این حوزه می‌تواند هم برتحکیم روابط بین همسران موثر باشد و هم محیطی امن و آرام برای تربیت فرزندان فراهم آورد. |
| کوچینگ نوجوان | در جلسات کوچینگ نوجوانان (12-18)، بررسی موضوعات مربوط به این رده سنی، مسائل تحصیلی، بلوغ و روابط شان می‌تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد. این موضوع بسیار مورد توجه والدین در دوران بلوغ به سبب تغییرات جسمی و روحی فرزندان بوده و همچنین مورد توجه فرزندان برای دستیابی به اهداف تحصیلی و دنبال کردن علاقه مندی های شان می باشد. |
| کوچینگ مهاجرت و سرمایه گذاری | موضوعات مرتبط با سرمایه‌گذاری‌های مالی و یا تجاری و همچنین مشاوره برای مهاجرت و انتظارات حاصل از این تصمیمات در اینجا مورد گفتگو قرار می‌گیرد که بسیار مورد توجه و نیاز افرادی است که قصد مهاجرت یا سرمایه‌گذاری دارند. |
| کوچینگ رهبری | همراهی مدیران و رهبران برای کسب مهارت های کاربردی و نرم در کنار مهارت های تخصصی، در پیشبرد اهداف مشترک تیم و سازمان و همچنین توجه به انگیزه ها و توانمندی های فردی، از اهداف یک فرایند کوچینگ در حوزه رهبری و مدیریت است. که برای بکار گیری در حوزه منابع انسانی سازمان‌ها ویا همراه سازی پرسنل یا اعضا در راستای اهداف مشترک مجموعه یا تیم بسیار مناسب است. |
| کوچینگ کسب و کار و کار آفرینی | بررسی چالش‌ها و موانع سد راه ایجاد یک کسب وکار و راه‌کارهای برون رفت از شرایط بحرانی و تحقق شرایط ایده ال و سودآور از جمله موضوعات مرتبط با این نوع از کوچینگ است. این موضوع می‌تواند برای کسانی که قصد ایجاد یک کسب وکار را برای خود دارند ویا برای مدیریت بهتر بیزینسی که یا صاحب آن هستند ویا مسئولیتی در زمینه مدیریت آن دارند بسیار جذاب و کاربردی باشد. |
| کوچینگ رشد و توسعه فردی | شناخت و پیگیری کلیه موضوعات مرتبط با بهبود نگرش و عملکرد افراد در ارتباط با اهداف و چشم اندازهای پیش روی آنها که برای هر فردی که خواهان رشد و توسعه و برنامه ریزی برای موفقیت بیشتر است مفید واقع می‌گردد. |
کوچ کیست؟
پیش‌تر اشاره کرده‌ایم که انواع مختلفی از کوچینگ (Coaching) و مربیان (Coach) وجود دارند؛ که بسته به اینکه نیاز و هدف شما چیست می تواند برای شما کاربرد داشته باشد.
كوچ يا همان مربی فردی است که فرد دیگری را در نقش مراجع یا کوچی همراهی می‌کند تا از نقطه ای که هست به نقطه مطلوب و مورد انتظارش برسد. کمک به این جابه جایی با بهره گیری از ابزار کوچینگ وبا تکیه بر توانمندی خود مراجع و حفظ مسئولیت پذیری او امکان‌پذیر می‌گردد. کوچ در فرایند گفتگو محور کوچینگ و در جریان بررسی وضعیت و تجربیات او از گذشته تا به حال، به دنبال یافتن محرک‌هایی است تا اشتیاق او را به حرکت و تعهدش را به استمرار در مسیر هدف افزایش دهد. این محرک‌ها می‌تواند عواملی چون تمایل به بهبود شرایط زندگی، فرصت‌های شغلی و حرفه‌ای بهتر، تغییر در رفتار وشخصیت خود برای تجربیات لذت بخش تر و یا فرار و گریز از موقعیتی نه چندان مطلوب باشد.
این شیوه، همواره به صورت ناخودآگاه توسط انسان به کار گرفته شده است و اهرم رنج و لذت انسان را از ناخواسته ها به سوی خواسته‌ها پیش برده است. تا همواره به دنبال تحقق خواسته هایی باشد که شرایط بهتر و ایده‌آل تری را برای او فراهم سازد.
ابزاری که کوچ با خود در این همراهی لذت بخش و پرماجرا به همراه دارد؛ همان مهارت‌های کوچینگ و صلاحیت‌های کوچ برای حضور و همراهی او در جلسات گفتگو محور با مراجع است. کوچ نیاز است تا برای احراز صلاحیت‌های این همراهی، ویژگی‌هایی چون شنوندگی، پرسش‌گری، بازخورد موثر، همدلی بی قضاوت و کمک به توانمندسازی مراجع در راستای تحقق خواسته‌اش و سایر ویژگی های مرتبط را در خود تقویت نماید.
مزایای کوچینگ چیست؟
یکی از متداول ترین سوالات در زمینه کوچینگ، این است که کوچینگ چگونه می تواند به افراد کمک کند؟ کوچینگ فرایند همراهی، همکاری و راهنمایی است، که به افراد برای دستیابی به خواسته‌های‌شان کمک می‌کند. این خواسته‌ها می‌تواند مربوط به خود فرد یا بیرون از او و یا مربوط به محیط و جامعه باشد. در هر صورت کوچینگ خواسته‌ها را درونی و قابل کنترل نموده و سپس برای دست یابی به آنها برنامه‌ریزی می‌نماید. بنابراین با حفظ اصول یک ارتباط کوچینگی و عمل بر طبق آن می‌توان به هر فردی با هر شرایط و خواسته‌ای کمک نمود تا بهبودی و رضایت را در زندگی فردی و حرفه اش تجربه نماید. در این فرایند همراهی می‌توانیم شاهد دستاوردهای شبیه موارد زیر باشیم:
- شناخت فرد از خود، شرایط و خواسته واقعی اش؛
- اطمینان از آنچه میخواهد و تعهد به تغییر و حفظ مسئولیت تا دست یابی به هدف؛
- تعیین اهدافی مشخص و دست یافتنی و ارائه راه‌کارها و استراتژی‌هایی برای دست یابی به آنها.
- شناخت موانع فکری و رفتاری و تصمیم به ایجاد تغییری موثر؛
- ایجاد تغییراتی مثبت و بهبود دهنده درخود فرد و وضعیت حال حاضرش؛
- افزایش انگیزه و اعتماد به نفس در مسیر دست یابی به اهداف؛
- آگاهی از توانمندی‌ها و توسعه مهارت‌ها وبکارگیری آنها در مسیر تحقق اهداف؛
- حل مسائل به شیوه خود و با بهره‌گیری درست از منابع و توانمندی‌ها؛
- افزایش کارایی و اثربخشی و در نتیجه بهره‌وری فردی یا حرفه ای؛
- ایجاد و حفظ تعادل با توجه به همه جنبه‌های موثر بر تصمیمات و عملکرد در زندگی؛
- ارزیابی عملکرد و نتایج و تطبیق این دو با هم و ایجاد برنامه‌ریزی هدفمندتر؛
- پشتیبانی و حمایت در مسیر درست و اثربخش؛
- ارتقای روابط و رضایت از خود و هر آنچه به خود او مرتبط است.
افراد می‌توانند با استفاده از کوچینگ و بهره‌مندی از مزایای آن، زمینه به زیستی و استفاده از فرصت‌های عالی برای رشد و توسعه فردی و حرفه ای‌شان را فراهم سازند.
تفاوت کوچینگ، مشاوره و منتورینگ در چیست؟
همانطور كه ىر تصاوير بالا نیز مشهود است، کوچینگ با سایر رشته های کمک کننده تفاوت هایی دارد. توجه به مثال زیر می تواند برای فهم این موضوع بسیار کمک کننده باشد:
- کوچ کسی است که در طول مسیر کوه نوردی همراه شماست؛
- منتور کسی است که از بالای کوه هدایتتان می کند؛
- مشاور کسی است که از پایین کوه شما را راهنمایی می کند.
شاخص‌ترین تفاوت کوچینگ با سایر رشته‌های مشابه این است که در کوچینگ، تمرکز اصلی بر روی آینده و رسیدن به اهداف مشخص است، نه بر ریشه‌یابی مشکلات گذشته. همچنین، کوچینگ برای افرادی که دارای اختلالات رفتاری یا اخلاقی هستند، توصیه نمی‌شود. زیرا کوچینگ بیشتر به توسعه مهارت‌ها، رسیدن به اهداف، و بهبود عملکرد شخصی یا حرفه‌ای تمرکز دارد. افرادی که نیاز به رسیدگی به مشکلات روانی یا اخلاقی دارند، بهتر است از خدمات مشاوره یا درمان استفاده کنند، زیرا این خدمات برای کمک به شناسایی و درمان مشکلات عمیق‌تر و پیچیده‌تر، مناسب‌تر هستند.
دانلود خلاصه کتاب "کوچینگ چیست؟"
"*" indicates required fields
نظر (4)
ناشناس
حالا متوجه شدم کوچینگ چیه؟
مرسی از توضیحات خوبی که گذاشتین
تارا
اگر از من بپرسن کوچینگ چیه میگم
کوچینگ چراغ شماست در مسیر تاریک زندگی،
شاید بدون چراغ هم بتونین مسیر رو سپری کنین اما اینکار با تلاش و انرژی چند برابر اتفاق میوفته
ناشناس
استاد متحدین عزیز خیلی عالی تعریف کوچینگ رو گفتن
واقعا ایشون عالی تدریس میکنن
کتایون
خداقوت به استاد یاسر متحدین عزیز
من هم چیستی، چرایی و چگونگی کوچینگ رو از ایشون یادگرفتم.